Altın talebinin toplumsal cinsiyet temelli analizi, sadece ekonomik değil aynı zamanda kültürel ve sosyolojik bir değerlendirme de gerektirir. Hindistan ve Türkiye, her ikisi de altına güçlü kültürel bağlara sahip toplumlar olmasına rağmen, kadınların bu taleple olan ilişkisi farklı sosyal roller, mülkiyet pratikleri ve finansal katılımlarla şekillenir.
1. Altın ve Kadınlar Arasındaki Bağ: Kültürel Boyut
| Kriter | Hindistan | Türkiye |
| Altının Kadınlar İçin Anlamı | Kadınların ekonomik güvenliği, çeyiz, miras ve sosyal statü göstergesi | Yatırım, tasarruf ve evlilik/nişan gibi geleneklerde sembolik değer |
| Sahiplik Biçimi | Altın, düğün çeyizinde kadına verilir ancak çoğu zaman erkekler kontrol eder | Kadınların adına alınan altınlar genellikle fiilen de kadın tarafından saklanır |
| Sosyokültürel Değer | Kadının “miras” ve “güvence” aracıdır – ‘stridhan’ kavramı | Kadınlar için hem ekonomik hem de duygusal birikim aracı |
2. Kadınların Altın Talebi Üzerindeki Etkisi
| Kriter | Hindistan | Türkiye |
| Toplam Altın Talebindeki Kadın Etkisi | Hindistan’da altın talebinin %75’inin kadınlar üzerinden oluştuğu tahmin edilir | Türkiye’de de benzer şekilde ev ekonomisinde kadın etkisi yüksek |
| Kırsal Kadınların Rolü | Kadınlar, altını ekonomik kriz dönemlerinde satmak veya rehin vermek üzere saklar | Kırsal Türkiye’de “gizli tasarruf” aracı olarak altın yaygındır |
| Altına Erişim | Kadınlar altına sahip olur ama çoğunlukla kontrol erkeklerde olur (özellikle kırsalda) | Kadınlar altını saklar, genellikle erkekle ortak kontrol söz konusudur |
3. Kadınların Finansal Entegrasyonunda Altının Rolü
| Kriter | Hindistan | Türkiye |
| Kadınların Altını Finansallaştırması | Mikrofinans yoluyla altın teminatlı krediler yaygın (özellikle SHG’ler) | Altın hesabı açan bireylerin önemli kısmı kadın ancak oranlar sınırlı |
| Kadın Kooperatifleri / Girişimleri | Altına dayalı mikrofinans sistemleri, kadın kooperatifleri çok yaygın | Daha çok bireysel ve aile içi yatırım yapısı görülür |
| Dijital Erişim | Dijital altın ürünleriyle kadın yatırımcıların katılımı artıyor | Dijital altın platformlarına erişim artıyor ancak erkek dominasyonu devam ediyor |
4. Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ve Altın Talebi İlişkisi
| Kriter | Hindistan | Türkiye |
| Toplumsal Cinsiyet Rolleri | Altın, kadının ailedeki statüsünü belirler – düğünde “kaç gram altın” ölçütüdür | Kadınların altına katkısı semboliktir ama ev içinde karar verme etkisi vardır |
| Kadınların Ekonomik Katılımı | Altın kadınların kendi mülkiyetinde sayılmaz, erkek adına sayılması yaygındır | Kadınlar fiilen altına sahiptir ve zaman zaman yatırım kararlarını da etkiler |
| Kadın-Erkek Erişim Farkı | Erişim yüksek ama kontrol düşük | Erişim ve kontrol görece daha eşit |
Sonuçlar ve Politik Yorum
Hindistan:
- Altın, kadının finansal bağımsızlığı için araç gibi görünse de kontrol çoğunlukla erkeklerde kalır.
- Mikrofinans sistemleri ve kadın kooperatifleri aracılığıyla altın finansallaştırması gelişmiş olsa da, kültürel normlar nedeniyle kadın mülkiyeti sınırlıdır.
- “Stridhan” kavramı (kadının mülkü olarak altın) kadını koruyucu gibi dursa da pratikte bu haklar kısıtlı kullanılmaktadır.
Türkiye:
- Kadınlar fiili olarak altına sahip ve saklayan taraf konumundadır.
- Evlilik ve özel günlerde hediye edilen altınlar hem ekonomik hem duygusal bir birikim oluşturur.
- Bankacılık sisteminde kadınların bireysel hesaplar açarak dijital altın yatırımına geçişi henüz sınırlı, ama artan bir eğilimdedir.
Önerilen Politikalar
- Hindistan için: Kadınların altın üzerindeki kontrolünü artıracak hukuki düzenlemeler, altın teminatlı kadın kredileri, mücevher eğitimleri.
- Türkiye için: Kadınları dijital altın ve finansal okuryazarlık alanlarında güçlendirecek platformlar ve teşvik mekanizmaları.
Bir yanıt yazın