Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcılara Yönelik SPK Lisanslama Süreci

Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcılara Yönelik SPK Lisanslama başvuru süreci ve MASAK mevzuatından kaynaklanan yükümlülüklere uyum programı kapsamında uçtan uca danışmanlık hizmetlerimiz şunları kapsamaktadır:

SPK Lisanslama Süreci

Lisans başvuru sürecine ilişkin SPK ve TÜBİTAK tarafından belirlenecek olan mevzuat hükümleri kapsamındaki yükümlülüklerin yerine getirilmesi, süreç adımlarının belirlenmesi, bu kapsamdaki gerekliliklerin raporlanması ve yol haritası oluşturulması genel hizmet kapsamını oluşturacaktır. 

Mevcut durumda yayımlanan Kanun taslağı, kripto varlık hizmet sağlayıcılar tarafından yürütülecek hizmetler ve bu kuruluşların lisanslandırılmasına yönelik genel hükümleri içeren bir çerçeve çizdiği görülmekte, uygulamaya ve lisans edinimine ilişkin belirleyici mevzuatın ikincil düzenlemelerle netleştirileceği anlaşılmaktadır. Mevcut Kanun taslağında öne çıkan temel gereksinimlere ise aşağıda yer verilmektedir.

1.        Kanun çıktıktan sonra 1 ay içerisinde SPK tarafından belirlenecek belgelerle 35/B ve 35/C deki maddelerde yer alan hükümler uyarınca çıkarılacak ikincil düzenlemelerde öngörülecek şartları sağlayarak faaliyet izni almak üzere gerekli başvuruların yapılacağına dair beyan ile SPK’ya başvuru yapmak. 
2.        Sistemlerinin güvenli bir şekilde yönetilebilmesi için gerekli düzenlemeleri, önlemleri almak, tüm işlem kayıtlarının talep edildiğinde ibraz edilebilecek şekilde tutulması ve gerekli iç kontrol birim ve sistemlerini oluşturmak.

3.        Platformda işlem görecek veya ve ilk satış ya da dağıtımı yapılacak kripto varlıkların belirlenmesine ve bunların işlem görmesinin sonlandırılmasına ilişkin yazılı listeleme prosedürü oluşturmak.

4.        Müşterilerin işlemlerine ilişkin itirazlarını ve şikayetlerini etkin bir şekilde çözecek dahili mekanizmaları kurmak.
5.         Kripto varlık hizmet sağlayıcıların mali denetimi ve bilgi sistemleri bağımsız denetiminin SPK tarafından ilan edilen listede yer alan bağımsız denetim kuruluşlarınca yerine getirilmesi.

6.         “Travel Rule” uygulaması kapsamında kripto varlık transfer işlem mesajlarında gönderici ve alıcıya ilişkin olarak yer alması öngörülen bilgi ve veriler kripto varlık hizmet sağlayıcılar tarafından yine düzenlemelerde belirlenen sürelerde güvenli bir şekilde gönderilmesine yönelik uygulamanın hayata geçirilmesi (ilgili MASAK düzenlemeleri sonrasında).
7.        Piyasa bozucu nitelikte eylem ve işlemlerin tespitine yönelik uygulamaların hayata geçirilerek varsa buna ilişkin olarak tespitlerin rapora bağlanarak SPK’ya bildirilmesi.
8.         Türkiye’nin yanında uluslararası alanda da faaliyet gösteren global firmaların Türkiye’de yerleşik kişilere yönelik faaliyetleri bakımından gerekleri düzenlemeleri yapmak.

9.         Türk Lirası ve kripto varlık saklama hizmetine yönelik bankalar ve lisanslandırılan yetkili kuruluşlarla entegrasyonu sağlamak.

10.        Yetki belgesi alındıktan sonra 3 ay içinde Sermaye Piyasaları Birliğine üye olmak.

MASAK;

Kripto varlık hizmet sağlayıcılar (KVHS) MASAK tarafından yapılan düzenlemeyle 01.05.2021 tarihinde 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi’ne ilişkin Kanun kapsamında yükümlü kapsamına dahil edilmiş ve bu tarihten itibaren söz konusu kuruluşlara yönelik yürütülen yükümlülük denetimi çalışmaları sonrasında sektör firmalarına kimlik tespit ve şüpheli işlem yükümlülüklerini ihlallerden kaynaklı çok sayıda ceza kesildiği kamuoyuna yansımıştır. Bu doğrultuda sektör temsilcileri açısından MASAK yükümlülüklerine uyum sağlanması itibar riski, finansal risk ve mevzuata uyum sağlanması açılarından kritik bir hale gelmiştir. 

Bugün itibarıyla KVHS’lerin MASAK mevzuatı kapsamındaki yükümlülükleri sınırlı tutulmuş olmakla birlikte özelikle SPK tarafından KVHS’lerin lisanslandırılmasına yönelik olarak yayımlaması beklenen düzenlemelerin ardından MASAK tarafından da AML mevzuatı tarafında travel rule, uzaktan kimlik tespiti, KVHS’lerin finansal kuruluş olarak tanımlanması ve uyum programı yükümlüsü haline gelmesi gibi bu alandaki yükümlülükleri ve riskleri ciddi ölçüde arttıracak düzenlemelerin gelmesi beklenmektedir. 

Bu kapsamda, gerek mevcut durumda gerekse olası MASAK düzenlemeleri kapsamında şirketimizce sunulacak olan MASAK mevzuatı uyum konusundaki temel hizmet başlıklarına aşağıda yer verilmiştir:

• Yürürlükteki MASAK mevzuatı kapsamında Müşteri Kabul Süreci Tasarımı, mevcut tasarım ve müşteriler açısından denetim bazlı gözden geçirme
• Malvarlığı dondurulanlar, yerel ve uluslararası yaptırım listelerinde yer alan kişi ve kuruluşlar ile kamusal nüfuz sahibi kişilere yönelik tarama süreç tasarımı, mevcut tasarım ve müşteriler açısından denetim bazlı gözden geçirme
• MASAK tarafından yayımlanmış olan “Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcılar için Şüpheli İşlem Bildirim Rehberi” kapsamında yer alan tipolojiler de dahil olmak üzere denetim bazlı şüpheli işlem senaryolarının oluşturulması, mevcut senaryoların optimizasyonu
• 2024 yılı içinde MASAK mevzuatınca KVHS’lerin dahil edilmesi beklenen Uyum Programı kapsamındaki yükümlülüklere ilişkin destek hizmetleri (uzaktan kimlik tespiti, travel rule uygulaması, politika ve prosedür yükümlülükleri, eğitim yükümlülükleri, iç denetim, izleme ve kontrol faaliyetleri)
• 5549 sayılı kanun, Tedbirler Yönetmeliği, Uyum Yönetmeliği ve ilgili MASAK tebliğleri kapsamındaki tüm kontrol noktalarının tespiti, durum değerlendirmesi ve analizi