Sanayi Sektöründe Risk Yönetimi
Sanayi sektöründe risk yönetimi hangi alanları kapsar, risk yönetimi operasyonları nasıl yürütülür, sektör üstü veriler nasıl okunmalı, global veriler nasıl okunmalı ve bu verilerden nasıl beslenilmelidir …
Risk yönetimi faaliyetleri kapsamında neler yaparız;
- Günlük, haftalık ve aylık rutin risk yönetimi operasyonları,
- Standart risk yönetimi raporlamaları ve izlemle faaliyetleri,
- Sektör dinamiklerinin izlenmesi,
- Ulusal dinamiklerinin izlenmesi,
- Global ölçekte dinamiklerinin izlenmesi,
- Rakip, tedarikçi, cari müşteri, hedef müşteri ve hedef sektör dinamiklerinin izlenmesi,
Ne Değişti?
Pandemi ile birlikte tarihsel verinin öneminden ziyade bu veri setlerinin güncelliği tartışılır hale geldi. Pandemi sürecinde işletmelerin karar alma süreçleri hızlandı, teknoloji ağırlıklı projeler hızla devreye alındı, uzaktan çalışma ve müşteri edinimi dahil olmak üzere çalışma dinamikleri değişti ve tabii ki emtia fiyat hareketlilikleri dahil olmak üzere ciddi anlamda geleneksel akımlar değişime uğradı.
Pandemi ektisinden çıktığımız bugünlerde ise risk yönetiminde proaktif olmayı mümkün hale getiren faktörlerin farklılaştığını görmekteyiz. Bunlar neler;
- Teknoloji ve big data,
- Algoritmalar ve raporlama,
- Hedef sektör ve müşterinin bir sonraki adımının tahminlemesi.
Herşey iyi gidiyordu ve alışkın olduğumuz jargondu ama hedef sektör ve müşterinin bir sonraki adımının tahminlemesi nereden çıktı diye aklınızdan geçtiğini düşünüyorum.
Hedef sektör ve müşterinin bir sonraki adımının tahminlemesi faaliyetleri risk yönetimi faaliyetleri ve raporlama çalışmalarının geçmişte hiç olmadığı kadar odak noktasına gelmiş durumda. Çünkü 2000’li yıllardan bugüne risk yönetiminde yaşanan ilerlemelerle birlikte risk yönetiminin temel alanları, hedge kültürü, raporlama boyutu ve algoritmalarla izleme faaliyetleri belirli bir olgunluğa ulaştı. Bu noktadan sonra mikro bağlamda risk yönetiminin başarısı makro bağlamada ise işletmenin hedeflerine ulaşması, şirket değerinin maksimizasyonu ve diğer stratejik hedeflere ulaşılabilmesi işletme dışı dinamiklerin tahmin gücü yüksek metriklerle izlenmesine bağlıdır.
İşletme dışı dinamikler nelerdir?
İşletme dışı dinamikler geleneksel olarak müşterinin izlenmesi faaliyetlerinden oluşmaktadır. Müşteri dinamikleri kapsamında sadece sipariş hacmi, hedeflere uyumu ve finansal göstergelerin takibi artık yeterli olmamaktadır.
İşletme dışı dinamikler çerçevesinde müşteri ve müşterinin sektör dinamiklerinin izlenmesi gerekir. Müşteri sektör izleme raporları kapsamında aylık ve 3 er aylık periyotlarda rapor çalışmaları yürütülebilir. Aylık raporlara ek olarak 3 er aylık periyotta detay istatistikleri içeren ve ilgili ayda paylaşılacak aylık rapora ek olarak 3 er aylık izleme raporu olarak üst yönetimle paylaşılabilir.
Raporlar hedef müşteri sektörleri özelinde olmak üzere aşağıdaki veri kategorileri üzerinde olgunlaştırılmalıdır. Veriler risk indikatörleri arasından seçilmeli ve veri kalitesi ile veri derinliğine göre kullanılmalıdır.
Veri türleri;
- Finansal (kredi, çek, tasfiye)
- Operasyonel (ihracat, satınalma, sipariş)
- Üretim (KKO)
- Kurumsal (istihdam)
Üst yönetime ne raporlanmalıdır?
Rapor veri başlıkları taslak olarak aşağıdaki gibi sıralanabilir;
- İstihdam
- Kapasite kullanım oranları
- Reel Kesim Güven Endeksi
- İmalat PMI
- İhracat verisi
- Kredi genişlemesi ticari ve bireysel kredi – bankacılık verileri – çek ve senet gibi
- Nakdi krediler; sektörel bazda
- Tasfiye Olunacak Alacaklar veya Krediler
- Bireysel Krediler; Nakdi Kredi ve Kişi Sayısı
- Bireysel krediler; tasfiye olunacak alacaklar/bireysel krediler (%)
- Sektör kritik veri: yeni siparişler, yeni ihracat siparişleri, birikmiş işler, istihdam, nihai ürün stoku, girdi fiyatları, ürün fiyatları, mal alım miktarı, tedarikçilerin teslim süresi, girdi stoku
Hedef sektörleri dinamik veriden izlediğimiz ve hızlı aksiyon aldığımız takdirde risk yönetiminin işletme. Stratejik hedeflerine olan katkısı inanılmaz ölçekte yükselecektir.
Prof. Dr. Davut Pehlivanlı
Istanbul University
Director Risk & Audit Research Center
Turkey Risk Report Director
Founder GRC Management & Risk Referans